Ağız sağlığı, beden sağlığının aynasıdır.
Sağlıklı bir ağız sadece güzel bir gülümseme için değil, genel vücut sağlığımız için de oldukça önemlidir. Ağız içindeki dengenin korunmasında ise çoğu zaman farkında bile olmadığımız bir kahraman var: Tükürük.
Tükürük, konuşmamızdan yemek yemeye, hatta dişlerimizi korumaya kadar birçok görev üstlenir. Bu yazımızda ağız ve tükürük sağlığı hakkında bilmeniz gerekenleri sade ve anlaşılır şekilde ele alacağız.
Tükürük Nedir? Ne İşe Yarar?
Tükürük, büyük ölçüde sudan oluşan ama içeriğinde birçok faydalı madde barındıran doğal bir sıvıdır. Tükürüğün bazı görevleri şunlardır:
Ağız içini nemli tutar
Yemek yemeyi ve yutmayı kolaylaştırır
Dişleri çürüğe karşı korur
Ağız içindeki zararlı bakterilerle savaşır
Tat alma duyumuzu destekler
Yaraların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur
Kısacası, tükürük olmadan ağız içi sağlığını sürdürmek çok zordur.
Ağız kuruluğu
Bazı kişilerde tükürük üretimi yeterli olmayabilir. Bu duruma ağız kuruluğu (tıbbi adıyla “kserostomi”) denir. Ağız kuruluğu zamanla şunlara neden olabilir:
Diş çürüklerinde artış
Diş eti hastalıkları
Ağız kokusu
Konuşma ve yutma zorlukları
Ağız içinde yanma ve rahatsızlık hissi
Ağız kuruluğuna neden olan başlıca faktörler şunlardır:
Stres ve kaygı
Yetersiz su tüketimi
Bazı ilaçların yan etkileri (tansiyon, depresyon ilaçları vb.)
Şeker hastalığı gibi sistemik hastalıklar
Radyoterapi ve kemoterapi
Ağız ve Tükürük Sağlığını Korumanın Yolları
Ağız ve tükürük sağlığını korumak için aşağıdaki basit ama etkili alışkanlıkları hayatınıza dahil edebilirsiniz:
Yeterli Su İçin
Günde en az 1.5–2 litre su içmek, tükürük üretimini destekler.
Şekersiz Sakız Çiğneyin
Şekersiz sakız, tükürük bezlerini uyararak ağız kuruluğunu azaltabilir.
Ağız Hijyenine Dikkat Edin
Düzenli olarak dişlerinizi fırçalayın, diş ipi kullanın ve ağız gargarası tercih edin.
Tütün ve Alkol Tüketiminden Kaçının
Sigara ve alkol, tükürük üretimini azaltarak ağız kuruluğuna yol açabilir.
Ağız Kuruluğu Yapan İlaçları Takip Edin
Kullandığınız ilaçlar ağız kuruluğuna neden oluyorsa doktorunuza danışarak alternatifleri hakkında bilgi alabilirsiniz.
Ne Zaman Diş Hekimine Gitmelisiniz?
Aşağıdaki durumları yaşıyorsanız bir diş hekimine ya da periodontoloğa başvurmanızda fayda vardır:
Sürekli ağız kuruluğu
Sık sık diş çürüğü oluşması
Ağızda kötü koku
Tat almada bozulma
Yutkunma zorluğu
Bu belirtiler sadece ağız sağlığıyla ilgili olmayabilir; bazı sistemik hastalıkların da habercisi olabilir.
Sonuç: Küçük Değişiklikler, Büyük Etkiler
Tükürük belki de en az değer verdiğimiz, ama sağlıklı bir ağız için en çok ihtiyaç duyduğumuz unsurlardan biridir. Gündelik hayatınızda yapacağınız basit değişikliklerle hem tükürük üretimini artırabilir hem de ağız sağlığınızı güçlendirebilirsiniz.